Czy bóle i złe samopoczucie mogą mieć związek z psychiką?

Ból, oraz złe samopoczucie sprawiają dyskomfort, cierpienie i maja istotny wpływ na codzienne funkcjonowanie człowieka. Dlatego naturalną konsekwencją odczuwania różnych dolegliwości bólowych jest wizyta u lekarza i wykonanie zaleconych badań. Często jednak okazuje się, że badania, nawet bardzo pogłębione, nie stwierdzają niczego niepokojącego, a  ciało nadal sygnalizuje, że coś jest nie w porządku. Czasami dostajemy wtedy od lekarza, lub osób z otoczenia informacje, że dolegliwości mogą mieć psychologiczne podłoże. Słyszymy wtedy takie określenia jak stres, nerwica, choroba psychosomatyczna, wizyta u psychologa, lub psychoterapeuty.

Wiele osób odrzuca tę koncepcję, zanurzając się w dalszych w badania u coraz to lepszych specjalistów, ale są też tacy, którzy zaczynają się zastanawiać, czy jest to możliwe, że zmęczenie, ból fizyczny np. w okolicy serca, żołądka, jelit, czy innych części ciała, mogą być wywoływane przez naszą psychikę?

Otóż należy zdać sobie sprawę, że ciało i psychika są ze sobą powiązane w nierozerwalny sposób i nie powinno się ich rozpatrywać osobno. Są badania potwierdzające, że od pierwszych chwil, jeszcze będąc w łonie matki, dziecko odczuwa emocje, oraz stany psychiczne matki, co ma istotny wpływ na jego procesy fizjologiczne, rozwój i zdrowie.  Nasze ciało często, poprzez przyjmowanie różnych postaw i odczuć np. napięcie, ból, wysypka, zaczerwienienie, rozluźnienie itp. obrazuje nasze stany, przeżycia i emocje, które są trudne, z którymi sobie nie radzimy, lub są niedostępne do zwerbalizowania.

To w jaki sposób emocje mają wpływ na ciało można najprościej zaobserwować na przykładzie strachu, który jest emocją podstawową i przebiega w podobny sposób u wszystkich ludzi niezależnie od rasy, kultury, pochodzenia itd. Pod wpływem strachu możemy zaobserwować następujące reakcje naszego organizmu: znieruchomienie, spowolnienie akcji serca,  a następnie wzrost ciśnienia krwi, rozszerzone źrenice, bladość, oblewa nas pot itp. Również w momencie, kiedy przeżywamy każdą, inną emocję, zachodzą charakterystyczne dla niej procesy fizjologiczne, które czujemy w ciele.

Potwierdzeniem dla tezy, że psychika ma istotny wpływ na samopoczucie i zdrowie fizyczne są wieloletnie badania psychoneuroimmunologów, które wykazują, że zapadamy na choroby znacznie częściej, jeśli jesteśmy pod wpływem nieprzyjemnych, bolesnych emocji np. studenci bardzo przeżywający i denerwujący się przed sesją chorują częściej i mają słabszy układ odpornościowy; zaburzenia lękowe i zespół stresu pourazowego związane są ze znacznym obniżeniem układu odpornościowego, osoby z nerwicą, zaburzeniami lękowymi i depresją często zgłaszają dolegliwości bólowe, nie mające klinicznego wyjaśnienia.

Człowiek  w każdym momencie przeżywa różne emocje, są one dla nas źródłem informacji o tym, co dla nas korzystne i dobre, a czego powinniśmy unikać, dlatego ważne jest abyśmy potrafili nasze emocje dobrze odczytywać i korzystać z tych informacji. Stany silnego napięcia emocjonalnego, stres, brak czasu dla siebie, trauma (zarówno taka, która miała miejsce w niedalekiej przeszłości jak i taka, która miała miejsce dawno, a nie została odpowiednio przepracowana) itd. zaburzają funkcjonowanie organizmu, dlatego stan psychiczny w jakim się znajdujemy ma istotny i kluczowy wpływ na nasze samopoczucie, oraz zdrowie fizyczne, dlatego nie należy lekceważyć sygnałów z ciała. Warto nauczyć się tego kodu jakim ono się posługuje. Emocji nie można wyłączyć, lub nauczyć się ich nie czuć, to co możemy zrobić to nauczyć się je rozpoznawać, akceptować to, że są i są właśnie w taki sposób doświadczane, korzystać z nich jak z potencjału do radzenia sobie konstruktywnie z sytuacjami w których się pojawiają.